مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر طرحواره‌های هیجانی در تعدیل طرحواره های هیجانی و راهبردهای نظم جویی شناختی بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه بود.

روش: شش نفر از بیمارانی که به درمانگاه بیمارستان بقیه الله (عج) مراجعه کردند، بصورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و پس از همتاسازی در سه گروه دو نفره (ترکیب درمان مبتنی بر طرحواره‌های هیجانی و دارودرمانی، ترکیب درمان شناختی رفتاری و دارودرمانی و درمان دارویی صرف) قرار گرفتند. بیماران دو گروه اول 5 بار و بیماران درمان دارویی صرف 3 بار بوسیله‌ی مقیاس طرحواره‌های هیجانی لیهی (LESS)، فرم کوتاه پرسشنامه راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان (CERQ)، مقیاس تجدید نظر شده تاثیر رویداد (IES-R) ارزیابی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های اندازه اثر کوهن، تغییر روند شیب و تفسیر فراز و فرودهای نمودارها استفاده شد.

یافته‌ها: بعد از درمان بیمارانی که درمانEST دریافت کردند طرحواره‌های منفی‌ (نشخوارذهنی، غیرقابل‌کنترل‌بودن، احساس گناه) کاهش و نمرات برخی طرحواره‌های مثبت (ارزش‌های والا، پذیرش، قابل‌درک‌بودن و وفاق) افزایش پیدا کرد. همچنین درمان EST نمرات برخی راهبردهای سازگارانه نظم‌جویی شناختی هیجان (بخصوص پذیرش) را افزایش و نمرات برخی راهبردهای ناسازگارانه نظم جویی شناختی هیجان (ملامت خویشتن، نشخوارگری، فاجعه سازی) بیماران را کاهش داد.

نتیجه‌گیری: درمان EST بطور مستقیم با هدف قرار دادن سازوکارهای زیربنایی اختلال استرس پس از سانحه، می‌تواند گزینه بسیار مناسبی برای درمان این اختلال باشد.